Kun je orde scheppen in een wirwar van cirkels, lijnen, gekras en strepen? Op het eerste gezicht niet.
Schijnbaar gedachteloos gemaakte figuren die ik in oude agenda’s en notitiebloks terugvond, dacht ik toch leesbaar te kunnen maken, door ze achteraf de vorm, de structuur te geven die eraan ontbrak.
Soms werkte het juist andersom. Dan kwam pas tijdens het ‘ordenen’ van de lijnen langzaam ook de gedachte of de gemoedstoestand van de periode waarin de lijnen getrokken waren terug.
Dit mechanisme van zoeken en terugvinden, me afvragen waarom een bepaalde figuur een bepaalde vorm gekregen had, het ‘begrijpelijk’ maken van een kluwen lijnen, heeft geleid tot een techniek die ik de ‘oneliner’ ben gaan noemen. Het gaat om structuur geven aan wat anders een ongecoördineerd lijnenspel zou blijven. Na het verwerken van vele oude krastekeningen zijn nieuwe oneliners ontstaan, niet meer gebaseerd op oude figuren maar direkt gemaakt als oneliner.
Oneliners bestaan uit één lijn. De tekening begint ergens, niet altijd vindbaar, en eindigt wanneer mijn pen van het papier loskomt.
De one-liner in de taalkunde is een korte krachtige uitspraak die op pakkende wijze iets samenvat. Dat is ook de bedoeling van mijn oneliners. Of het nu gaat om een haast eindeloze lijn en een gecompliceerde tekening, of een korte lijn, het beeld moet aanspreken. Het ‘open’ einde van de tekening geeft er vaak extra kracht aan.
Enkele oneliners hier tentoongesteld zijn portretten. Andere zijn zelfportretten van mijn eigen innerlijk. Meestal is een zelfportret niet interessant voor de kijker indien het model geen bekende is of een publiek persoon.
Ik denk dat de kijker zichzelf in deze ‘oneliner zelfportretten’ kan herkennen. Zij zijn namelijk van iedereen omdat het niet om uiterlijke kenmerken gaat maar om emotionele ervaringen voor een ieder mogelijk herkenbaar. Emoties zijn immers universeel.
Els Tjong Joe Wai (nav de expositie ONELINERS, 6, 7, 8 maart 2015, Sukru Oso Art Gallery, Paramaribo)
