Shertise Solano is geboren en getogen in Rotterdam en van Antilliaanse afkomst.
In 2014 debuteert ze als beeldend kunstenaar met haar expositie bij Gil & Moti Home Gallery. Later wordt haar werk geëxposeerd bij o.a. Framer Framed, volgt een nominatie voor de Gerrit van Houten Prijs 2016, en neemt ze deel aan de expositie Cut the Paper bij Galerie 23. Nadat ze in 2005 de acteurs- en theatermakers opleiding aan het HKU voltooit, is Solano jarenlang werkzaam als actrice. Dit vormt een basis voor het beeldende werk waar ze zich inmiddels volledig op heeft toegelegd.
In haar werk, dat focust op de human condition, zoekt zij verbintenis met de wereld van haar voorouders. De verhalen en sprookjes waarmee ze als kind opgroeide vormen de basis voor haar huidige werk, waarin de grote thema’s van het leven metaforisch en metafysisch worden onderzocht. Geboorte, seksualiteit, vruchtbaarheid, trauma, transformatie en dood worden behandeld in een mythische vorm. Meisje wordt vrouw, mens verandert in dier, dier in mens.
Verslindt de wolf het meisje, of wordt het meisje de wolf?
Solano bedient zich van een heldere, sterk gereduceerde vormtaal van tweedimensionale figuren in voornamelijk zwart, rood en wit met collage elementen, die complexe existentiële kwesties symboliseren en ons een blik achter de sluier van het mysterie gunnen.
Niet bang om diverse media te verkennen, laat Solano haar figuren ook uit hun vastomlijnde starheid breken en in beweging komen. In een serie video’s toont ze haar gebruik van rauwe animatie en performance. Het hoofd, de mond en de ogen lijken los van het lichaam te kunnen bestaan, en vice versa. Soms is hierbij de spirituele jazz van o.a. Sun Ra, Archie Shepp en Pharoah Sanders te horen, die bij haar werkproces in het atelier vaak als katalysator fungeert.
ATELIERBEZOEK: SHERTISE SOLANO
BEELDEN VAN BINNENUIT
Shertise Solano (Rotterdam, 1982) is eigenlijk het tegenovergestelde van een outsider kunstenaar. Hoewel ze de beeldende kunst instapte vanuit haar intrigerende loopbaan in het theater is ze inhoudelijk gezien vooral een insider kunstenaar: het komt bij haar helemaal van binnenuit. Haar nieuwe werk is te zien in Galerie 23 in Amsterdam van 3 juni t/m 1 juli 2018 onder de titel ‘It’s time for the little girl to become a wolf’.
De tijd dringt inderdaad voor Shertise Solano. Nog niet zo lang geleden raakte ze door een mislukte operatie blind aan haar rechteroog en ook het zicht in haar linkeroog is kwetsbaar. Daardoor voelt ze de absolute noodzaak om haar beeldende werk nu te maken en te laten zien. Die urgentie leidt ertoe dat haar werk zich concentreert op wat er voor haar werkelijk toedoet, zowel in beeldtaal als in techniek.
In 2014 kwam ze voor het eerst met haar beeldende werk naar buiten in de Gil & Moti Home Gallery in Rotterdam, toen nog in samenwerking met Ronald de Graaff. In 2015 werd hun werk opgenomen in een presentatie in Framer Framed in Amsterdam, waarin haar bijdrage zich al verzelfstandige met haar ‘Venus Masks’. Ze is als mixed media kunstenaar een pure beeldenmaker met werk waarin collages, tekeningen, schilderingen, maskers, animatie en performance in elkaar vervloeien.
In haar atelier in een gestripte woonkamer van een benedenwoning in het Rotterdamse Crooswijk zijn alle wanden bedekt met monumentale collages waarin ze heldere, figuratieve krijttekeningen die ogen als schilderingen, in rood, zwart en wit combineert met uitgeknipte foto’s delen van haar eigen gezicht, vooral van haar mond. Ze maakt haar werk zo groot mogelijk, zodat je er bijna letterlijk niet omheen kunt. Ze maakt dierlijke figuren waarin mens en beest worden verenigd in een persoonlijke mythologie van sprookjesachtige spookbeelden. Vertedering en gruwel lopen in elkaar over. Die transformatie van mens in dier en andersom levert tegelijkertijd een vrolijke en een bedreigende beeldtaal op. Vrijwel al haar figuren hebben handen en voeten als uitwaaierende klauwen. Je proeft eraan af dat de keuzes die ze als beeldend kunstenaar maakt, zich ook tegen haar kunnen keren. Je vermoedt meteen dat de slangachtige figuur met haar rode geopende mond in een zwarte cirkel als de kop van een zeeprik zich in de eigen staart kan bijten, maar zich ook als het monster in de film ‘Alien’ een weg dwars door je lichaam heen kan vreten Ze brengt als ‘het meisje’ precies genoeg quasi onschuld aan om de kijker te laten beseffen dat er hier ‘een wolf’ schuil gaat die op het punt staat door de oppervlakte heen te breken. We weten dat het monster van Loch Ness niet bestaat, maar wie gaat er met een gerust haar zwemmen in dat Schotse meer?
Shertise Solano is een zelfbewust vrouw die haar Antilliaanse achtergrond en de omstandigheden waarin ze is opgegroeid incorporeert en op een of andere manier moet dat naar buiten. Ze is in alles een nazaat van de Afrikaanse diaspora. Haar beeldtaal onderscheidt zich prominent van de geneutraliseerde en geobjectiveerde abstractie van het Westerse modernisme en zet de middelen in van de figuratieve vertelkunst van de Afrikaans gewortelde vooroudercultuur. Haar werk is de belichaming van een kortsluiting tussen verstand en natuur. Daardoor knettert haar werk van het papier af. Ze brengt een wisselwerking tot stand tussen het ritualistische in het dagelijkse bestaan en de veelzeggende betekenissen daarvan die in haar worden opgeslagen. Daarvan loopt ze over. Ze wordt vaak wakker met beelden uit dat onderbewuste waaruit ze dan direct put om haar werk te maken. Daarbij handelt ze heel direct en impulsief.
Het voelt voor haar of ze in een ton grijpt waaruit ze haar beelden tevoorschijn trekt. Ze tekent, knipt, scheurt en schuift met die naar buiten barstende beelden net zo lang tot ze die tot een visioen heeft opgewaardeerd. Hoe direct en eenvoudig haar beeldtaal ook oogt – de visuele analyse ervan leidt tot begrijpelijke beschrijving – er is niets aan te verhelpen dat je uiteindelijk toch niet weet wat je ziet. Het zijn beelden van ‘dingen waarover niet kan worden gepraat’, maar er bestaat geen twijfel over wat er te zien is.
Het werk van Shertise Solano heeft ook een connectie met muziek en taal, waarbij ze bijvoorbeeld Sun Ra – de man van de ‘cosmic afro-futurist philosophy’ – combineert met de tekst ‘Not I’ van Samuel Beckett dat zich afspeelt in een pikdonkere ruimte en waarin alleen de mond van een actrice zichtbaar is. Het is een mond die stom is geweest en in deze tekst tot spreken komt. Het is overduidelijk een verwijzing naar haar eigen situatie van een kunstenaar die beelden in zich draagt die binnen werden gehouden, maar nu naar buiten komen. Ze weet dat ze iets te bieden heeft en gaat gebeurtenissen in haar leven na om de mythische oorsprong ervan te onthullen. Uit de voortdurende beeldenstroom in haar hoofd ontstaat een intensieve verbeelding van wat haar innerlijk beweegt. Met haar werk spant Shertise Solano een boog tussen haar bestaan in Rotterdam en haar Antilliaanse achtergrond in een krachtig en meeslepend verzet tegen alle vooroordelen waarmee ze in de kunst en het leven wordt geconfronteerd. Hier staat een onverwoestbare kunstenaar op die de schaamte om wat zo lang in haar verborgen zat heeft doorbroken. Dat ze het voor elkaar krijgt dat je van haar werk heel blij wordt is het geheim van haar kunstenaarschap.
In de tentoonstelling in Galerie 23 laat ze onder meer een nieuwe animatiefilm zien van een kruipende vrouwengestalte die als een seksueel vruchtbaarheidssymbool alles besproeit met moedermelk. Hier komt iets uit voort. Het werk van Shertise Solano is een zenuwstelsel dat alle zinnen in beweging brengt.
Alex de Vries
