De expositie 'Ethiopian Polaroids' bij Galerie 23 is verlengd t/m 27 mei en aangevuld met bronzen sculpturen vervaardigd door Ulric Roldanus. Roldanus' kunstwerken zijn geïnspireerd door zijn fascinatie voor de nomadische cultuur van Afrikanen en zijn overtuiging dat de mens in een permanente staat van verandering moet zijn om de crises van vandaag het hoofd te kunnen bieden.
Roldanus haalt veel inspiratie uit de Afrikaanse cultuur en gewoonten, waar het verwerken van bestaande voorwerpen uit de omgeving gebruikelijk is. Zijn werk omvat verschillende uitingsvormen, waaronder bewegende sculpturen, fotowerken, videowerken, collages en schilderijen, en vertelt de verhalen die hij heeft meegenomen van zijn reizen. In de expositie ‘Ethiopian Polaroids’ zullen zijn fotowerken te zien zijn uit de gelijknamige serie.
Sinds 10 mei is de expositie aangevuld met een serie prachtige bronzen beelden. Deze bijzondere werken zijn ontstaan na een inspirerende workshop die Roldanus in december 2002/januari 2003 heeft gedaan met lokale kunstenaars, georganiseerd door Stichting ZET met Alithe Thijsen. De film die gemaakt werd tijdens deze workshop vind je hier.
Deze werken zijn in eerste instantie tentoongesteld bij het CCF (Centre Culturel Francais) in Ougadougou in januari 2003. In 2005 kwamen ze naar Nederland, waar ze onder andere te zien waren bij de tentoonstelling ‘Ca veut dire Quoi?’ in het Glazen Huis en op de Kunstvlaai in de Westergasfabriek.
Graag nodigen we je uit voor de finissage van de expositie ‘Ethiopian Polaroids’. De finissage met een hapje en een drankje vindt plaats op 26 mei vanaf 16:00 uur in aanwezigheid van de kunstenaar zelf. Een mooie gelegenheid zijn verhaal over de productie van bronzen werken in West-Afrika aan te horen en een laatste moment de expositie van Ulric Roldanus te bekijken. Je bent van harte uitgenodigd om binnen te komen lopen.
Rob Perrée schreef de volgende tekst over het werk van Ulric Roldanus:
Ulric Roldanus is weliswaar in Nederland geboren, maar na zijn 3de is hij jarenlang opgegroeid in Afrika omdat zijn ouders daar zendingswerk verrichtten. In de jaren tachtig kreeg hij zijn opleiding aan de Hogeschool voor Kunsten in Utrecht.
Dat Afrika een grote rol speelt in zijn kunstenaarschap, lijkt me logisch en onvermijdelijk.
Het verwerken van bestaande voorwerpen, al dan niet uit de directe omgeving, is een gangbare Afrikaanse gewoonte die hij ruimhartig heeft over genomen. Afrikaanse stoffen hebben ook andere kunstenaars geïnspireerd. Dat de beroemde ‘Benin Bronzes’ een persoonlijke vertaling vinden in zijn sculpturen mag evenmin verbazing wekken. Zelfs de rol van religie in zijn werk zou een Afrikaanse bron kunnen hebben. Dat hij diverse keren gebruik maakte van kunstenaars residenties in Afrika spreekt ook voor zijn liefde voor dat deel van de wereld. Hij liet daar niet alleen zichzelf en zijn werk beïnvloeden, hij begeleidde er ook kunststudenten. Dat hij 5 jaar in het bestuur van de Amsterdamse Thami Mnyele Stichting actief was, vloeit daar uit voort. Die residentie bood aanvankelijk alleen Zuid-Afrikaanse kunstenaars een inspirerende werkplek maar zou later, en nu nog, zich richten op het hele continent.
Uiteindelijk is toch zijn fascinatie voor de nomadische cultuur van Afrikanen leidend geworden in zijn manier van werken en in het werk zelf.
De vaak uit noodzaak geboren trektochten en reizen van dat volk geeft Roldanus een eigentijdse vorm. Hij noemt het Modern Nomadisme. Hij is ervan overtuigd dat “een mens alleen zichzelf kan zijn als hij in een permanente staat van verandering verkeert en dat hij in die staat de crises van vandaag het hoofd kan bieden”.
Daarom reist hij de wereld af – al dan niet fietsend – en geeft daar op allerlei manieren en in allerlei uitingsvormen verslag van. Dat kan met bewegende sculpturen zijn (bewegen als metafoor voor reizen), maar ook met fotowerken, videowerken (bewegen!), collages en schilderijen. Al die werken hebben, ondanks de uiterlijke verschillen, de associatie als gemeenschappelijke werkwijze. De beeldelementen roepen zich als het ware uit zichzelf op. Weer een vorm van reizen?
Het project dat hij in deze tentoonstelling toont, The Ethiopean Polaroids, moet in deze context gezien worden. Hij reisde hiervoor naar Ethiopië en fotografeerde daar oorspronkelijke bewoners in hun werk- of woonomgeving. Soms eenlingen, meestal groepen die, naar het lijkt, een natuurlijke band met elkaar hebben. In de meeste werken poseren ze, soms lijkt een foto ze te ‘vangen’. De foto’s worden in overleg met de ‘modellen’ gemaakt. Ze krijgen de foto en laten die in een tweede foto zien. Die tweede foto is de basis voor het uiteindelijke kunstwerk. Daar is de foto in het hart aangebracht. Ze wordt omringd door schelpjes, omvat door een brede, bollende lijst gemaakt van kleurrijke en gevarieerde Afrikaanse stoffen.
Bij eerste aanblik deden deze werken me denken aan quilts. Die worden met name in Amerika door zwarte vrouwen gemaakt. Door lapjes stof met en over elkaar te verbinden, aan elkaar te naaien, te borduren, vertellen ze een verhaal, brengen ze een boodschap over. Soms worden er nog afbeeldingen ingeschilderd. Het geheel wordt omlijst met stoffen die qua patroon afwijken van de stoffen die het verhaal vertellen. Faith Ringgold is de moeder van deze kunstvorm. Hoewel Roldanus met zijn Ethiopean Polaroids ook verhalen vertelt en ook stoffen als materiaal gebruikt is er volgens de kunstenaar van een directe relatie geen sprake.
Voor Roldanus is het overigens geen probleem dat de kijker zijn eigen interpretatie maakt. Daar leent zijn associatieve manier van werken zich niet alleen bij uitstek voor, die gewoonte wordt ook gerechtvaardigd door Roldanus’ pleidooi voor de mens in een permanente staat van verandering. De bewegende mens.
Rob Perrée
Amsterdam, april 2023.
